*CV/Özgeçmiş Yazarken Nelere Dikkat Etmeli ?
Hayat koşusunda kendinizi nerede tanımlarsınız? Karşınızdakine aradığı kişinin siz olduğuna inandırmaya hazır mısınız? Pek siz buna inanıyor musunuz? Hayellerinizin işini tanımladıktan sonra sıra bu işe başvurmaya ve tabiri caizse kendinizi bu anlamda pazarlamada.
CV, özgeçmiş, resume adına ne denirse densin kişilerin kendilerini tanıtmak için yıllar boyu aldıkları eğitimleri, iş deneyimlerini ve kişisel özelliklerini bir-iki sayfada özetleyebilmeleri çok zordur. Özellikle bu özgeçmişlerin kişinin geleceğini etkileyecek bir işe alım sürecinde etkili olacağı düşünülürse. Türkiye’de bir pozisyona başvuru sayısı ortalama beş yüz kişiyi bulmaktadır. Yazılan özgeçmiş ile bu kişilerin içinde farkedilmek ve bir görüşmeye çağrılmak ise sizlerin de bildiği gibi çok kolay değil.
Türkçe ya da İngilizce kaynaklara bakıldığında her meslek grubu, ülke veya tecrübe için önerilen tek bir format ya da özgeçmiş türü bulunmamaktadır. Ancak uzmanların üzerinde anlaştığı ve biz İK’cıların özellikle dikkat ettiği belli başlı konuları aşağıda bulabilirsiniz. Hazırladığınız özgeçmişde bilgilerin sıralaması başvurduğunuz pozisyona göre değişecektir. Hangi özelliğinizin o işe kabul edilmede etkili olacağını düşünüyorsanız, o bilgiye öncelik vermelisiniz. Bu yabancı dil bilginiz, eğitim bilgileriniz veya iş tecrübeleriniz olabilir. Başvurduğunuz pozisyonu ve şirketi gözönünde bulundurarak özgeçmişinizi güncellemeniz ideal olandır. Her pozisyona tek bir özgeçmiş ile başvurmak çok etkili olmayacak ve sizin diğer adaylar arasında farkedilmenize yetmeyecektir.
Günümüzde bir çok firma kendi kariyer sitelerinden veya anlaşmış olduğu iş arama sitesinden ilgili pozisyonlara başvurmanızı isteyecektir. Bu durumda özgeçmişinizin formatına müdahele edemezsiniz ancak özgeçmişinizi yine aşağıdaki bilgiler ışığında hazırlayabilirsiniz.
Dilerseniz size kendi özgeçmişnizle ilgili bireysel önerilerde de bulunabilirim ancak bunun size iş bulacağım anlamına gelmediğini belirtmek isterim. Yardımlarım ancak önerilerle sınırlı olabilecektir.
Özgeçmişin Formatı: Özgeçmiş yazmanın en ideal yolu MS Word formatında yazmaktır. Özgeçmiş yazarken farklı formatlar kullanılabilir, herkes için uygun bir format olmadığını belirtmiştim ancak hazırladığınız özgeçmişin kolay okunabilir olduğundan emin olun. Yazı karakteri olarak farklı (Times new roman, arial, tahoma vb.. ) formatlar seçilebilir. Ancak tüm özgeçmişde aynı formatı kullandığınızdan emin olun ve her bilgisayarda bulunmayacak formatları kullanmaktan kaçının. Yazı fontu olarak en az 10 en çok 12 font kullanın ki okunması kolay olsun. Özellikle vurgulamak istediğiniz bilgiler varsa bold- koyu renk olarak belirtebilirsiniz.
Özgeçmişin Dili: Uluslararası bir şirkete başvuruyorsanız özgeçmişinizi İngilizce hazırlamak size yardımcı olacaktır ancak unutulmamalıdır ki sırf özgeçmişinizi İngilizce yazmış olmanız İngilizcenizin çok iyi olduğunu göstermez. Uluslararası bir firmaya başvurmuyorsanız ama başvurduğunuz pozisyon çok iyi İngilizce bilmenizi gerektiyorsa yine özgeçmişinizi İngilizce olarak hazırlayabilirsiniz. Başvurduğunuz yerli bir firma ise ve pozisyon çok iyi İngilizce bilmenizi gerektirmiyorsa hele de İngilizceniz bir özgeçmiş hazırlamaya yetmiyorsa, özgeçmişinizi Türkçe yazın ve siz siz olun CV yerine özgeçmiş kelimesini kullanın.
Türkiye’de yeralan farklı yabancı şirketler İngilizce dışındaki dilleri iyi bilen adaylara da ihtiyaç duyabilir. Eğer başvurduğunuz pozisyon farklı bir dili iyi bilmenizi gerektiriyorsa ve siz bu dili gerçekten! iyi biliyorsanız özgeçmişinizi bu dilde hazırlayabilirsiniz.
Özgeçmişde Olmazsa Olmaz Bilgiler: Özgeçmişinizde mutlaka yer alması gereken bilgilerin başında iletişim bilgileriniz gelir. Bir çok aday iş görüşmesi fırsatını yanlış telefon numarası verdiği, özgeçmişindeki numaraları güncellemediği veya yanlış yazdığı için kaçırır. Cep telefonu numaranız, ev telefonunuz, e-posta adresiniz ve hatta size ulaşılamadığında ulaşılabilecek bir yakınınızın telefonu özgeçmişinizde yer almalıdır.
Erkek adaylar için askerlik bilgisi de kritik bir konudur, bu nedenle erkek adaylar askerlik
durumlarını mutlaka özgeçmişlerinde belirtmelidirler.
Medeni durumunuz, adres bilgileriniz, doğum tarihiniz ve yeriniz , ehliyet bilgileriniz de özgeçmişinize ekleyebileceğiniz diğer kişisel bilgilerdir. Çok uluslu firmalar kişisel hakları ihlal ettiği için cinsiyet, medeni haliniz, doğum tarihiniz ve ev adresiniz gibi bilgilerle ilgilenmeyecektir ancak yerel firmalar özgeçmişinizi incelerken bu bilgileri de gözönünde bulundurabilir.
Özgeçmişe Fotoğraf Eklemek: Özgeçmişe fotoğraf ekleyip eklememek size kalmış. Bazı pozisyonlar için görsellik önemlidir ve adayların mutlaka fotoğraflı özgeçmiş’er ile başvurmaları istenir.Eğer elinizde sizi profesyonel ve iyi gösteren bir fotoğraf varsa özgeçmişınizde kullanabilirsiniz.
Fotoğrafı özgeçmişinizde sağ üst köşeye ekleyebilirsiniz. Ancak asla kişisel albümlerinizden kesilmiş fotoğrafları özgeçmişinizde kullanmayın. Unutmayın bu fotoğrafın amacı sizi güzel göstermek değil, başvurduğunuz işe uygun olduğunuzu ve işe başvurduğunuz kuruma uyum sağlayabileceğinizi göstermektir. Özgeçmişinize aile fotoğrafı, farklı pozlarda çektirdiğiniz facebook fotoğrafları eklemekten kaçının. Eklediğiniz fotoğraf vesikalık formatında ve yakın zamanda çekilmiş olmalıdır. Bir çok aday bu antiprofesyonel fotoğraflarından dolayı iş görüşmesine çağrılma fırsatını bile kaçırmaktadırlar. Fotoğrafınız sizin için bir artı olmalı eksi olmasına izin vermeyin !
İş Tecrübeleri: Özgeçmişinizde iş tecrübelerinizi yazarken en son çalıştığınız işten başlayarak sıralayın. Eğer son çalıştığınız işte halen çalışmaya devam ediyorsanız bunu belirtin.
İş tecrübelerinizi sıralarken çalıştığınız firma, bu firmanın sektörü, çalıştığınız pozisyon,
çalıştığınız tarih aralıklarını belirtin. Yaptığınız işi ve sorumluluklarınızı tanımlayın.
Yaptığınız işi ve sorumluklarınızı tanımlarken çok uzun cümleler yazmak yerine maddeler halinde sıralayın ve rakamsal konuşmaya çalışın. Bir ekip yönettiyseniz ekibin kaç kişi olduğunu, nasıl sorumluluklar üstlendiğinizi, nasıl bir başarı elde ettiğinizi anlatın. Satıcı olarak çalışıyorsanız yıllık satış cironuzu belirtebilirsiniz veya satışları % kaç artırdığınızı belirtebilirsiniz. Tanımlamaları yaparken işinizle ilgili dikkat çekecek, sizi ön plana çıkaracağını düşündüğünüz konuları belirtin. Tüm gün boyunca ne yaptığınızı anlatan bir iş tanımı yazmayın, detayları görüşme esnasında paylaşabilirsiniz. Çok fazla detay içeren bir iş tanımında özgeçmişinizi okuyan kişi konsantre olmakta zorlanabilir.
Eğer çok fazla iş değiştirmişseniz bunun nedenini açıklamak isteyebilirsiniz. Eğer ailevi nedenler, sağlık sorunları, zorunlu seyahat gibi nedenlerle işinizden ayrıldıysanız bunu belirtmekte sakınca yoktur. Ancak patronunuzla kavga ettiğiniz, ofis arkadaşınızın sizi kıskandığını düşündüğünüz veya sizden sonra işe başlayan kişi sizden daha fazla maaş aldığı için işinizi değiştirdiyseniz bu tarz kişisel konular özgeçmişinizde yer almamalı ve görüşme yaptığınız firmalarla bunu bu şekilde paylaşmamalısınız. Bunun yerine kariyer değiştirme isteğinizi, uzun vadede kariyer hedeflerinize ulaşamayacağınızı düşündüğünüzü belirtebilirsiniz. Hatta en iyisi bu nedenleri özgeçmişinize yazmamanızdır. Ancak kısa sürede çok fazla iş değiştirdiyseniz bunu iş görüşmesinde açıklamanız gerektiğini göz önünde bulundurmalısınız.
Staj Bilgileri: Staj bilgileri özellikle yeni mezun veya bir iki senelik tecrübesi olan adaylar için kritik önem taşır. Staj bilgilerinizi de yine iş tecrübeleri gibi aynı ciddiyette belirtiniz. Özellikle stajınız boyunca fotokopi çekmenin ötesinde yaptığınız işleri, çalıştığınız departman ve kurum sayesinde öğrendiklerinizi özgeçmişinizde belirtmelisiniz. Eğer yaptığınız staj zorunlu bir staj değilse sizin iş hayatına erken atıldığınızı ve bir şeyler öğrenmek için sabırsızlandığınızı göstermek için, stajlarınız elinizdeki en değerli hazinedir.
Eğer özgeçmişinizde beş senenin üstünde bir iş tecrübesi varsa staj bilgilerinizi detaylı olarak yazmanıza artık gerek yoktur. Sadece firma ve tarih bilgisi belirtmeniz orda staj yaptığınızı belirtmek için yeterlidir. İşinizle ilgili edindiğiniz tecrübeleri ,iş tecrübelerinizde belirtmelisiniz.
Eğitim Bilgileri: Eğitim bilgilerinizi de en sondan başlayarak sıralayınız. Eğitim aldığınız kurumun adı ,okuduğunuz bölüm, devam ettiğiniz tarihler, eğitim bilgilerinde belirtilmelidir. Eğer eğitimi farklı bir dilde aldıysanız (İngilizce, Almanca,, Fransızca İtalyanca vb...) bunu belirtmelisiniz. Eğer akademik bir başarı elde ettiyseniz, eğitiminiz boyunca bir burs kazandıysanız, bunu mutlaka belirtin. Ancak eğitiminizi çok da başarılı bir sonuçla bitirmediyseniz, bunu özgeçmişinize yazıp, herkesle bu durumu paylaşmak sizi çok da başarılı göstermeyecektir. Oysa siz üniversite hayatınızda çalıştığınız için çok başarılı bir sonuç elde etmemiş olabilirsiniz veya rahatsızlandığınız için uzun süre okula gidemediğiniz için not ortalamanız düşmüş olabilir. Bu nedenle özgeçmişinizde yazan bilgilere dikkat etmeniz gerekir.
Eğer çok fazla iş tecrübeniz yoksa eğitim bilgilerinizi daha detaylı belirtebilirsiniz. Aldığınız dersleri, tamamladığınız projeleri, varsa tezinizin konusunu bu alanda belirtebilirsiniz.
Sertifika ve Alınan Eğitim Bilgileri: İşinizle ilgili bir eğitime katıldıysanız, farklı bir programı kullanabilmek için gerekli sertifikalara sahipseniz ya da yabancı dilinizi geliştirmek için bir eğitim aldıysanız bu bilgileri de mutlaka özgeçmişinizde belirtin. Bu bilgiler sizi diğer adayların önüne geçirebilir. Bu bölümde eğitim-sertifika aldığınız kurumun adını, eğitim tarihinizi, aldığınız eğitimi belirtiniz.
Hobileriniz: Bazı adaylar hobi kavramını tanımlamakta zorlanır. Hobinin sözlük karşılığı; meslek dışında uğraşılan iş demektir. Tv seyretmek, kitap okumak, arkadaşlarla buluşmak, sinemaya gitmek hobileriniz arasında yeralmamalıdır.
Eğer tarih kitaplarına yönelik bir merakınız varsa, dvd koleksiyonunuz varsa, bir sinema klübüne üyeyseniz, bir spor dalıysa uğraşıyorsanız, bir koleksiyon sahibiyseniz, gönüllü olarak bir yerde çalışıyorsanız bunlar sizin hobinizdir. Hobinizde yeralan konular sizin işe alınmanızı veya alınmamanızı sağlamaz ancak sizinle görüşme yapan kişinin sizi daha iyi tanımasına yardımcı olur. Özgeçmişinizin tümünde olduğu gibi hobilerinizi de belirtirken dürüst olun. Eğer hobileriniz arasında sinemaya gitmeyi yazmakta ısrarlıysanız vizyondaki filmler hakkında konuşmaya hazırlıklı olun.
Bilgisayar Bilgileri: Özgeçmişinizde bulunması gereken bilgilerden biri de bilgisayar bilgileridir. Her pozisyon için gerekli office programı dışında pozisyona özel bilinmesi gereken bilgisayar programları olabilir. Bu programları özgeçmişinizde belirtirken hangi seviyede bildiğinizi de belirtin ancak gerçekçi olun. Unutmayın bazı iş görüşmelerinde bilgilerinizin doğruluğu sınanabilir, mahcup olmak istemiyorsanız baştan dürüst olun.
Yabancı Dil Bilgisi : Öncelikle unutmayın bir Türk vatandaşı için Türkçe yabancı dil değildir. Türkçe bilginizi bildiğiniz yabancı diller arasında belirtmenize gerek yoktur. Ancak yurtdışında bir pozisyona başvurduğunuzda Türkçe bilginizi yabancı dil olarak belirtebilirsiniz.
Bildiğiniz yabancı dilleri sıralarken hangi seviyede bildiğinizi belirtmenizi gerekmektedir. Eğer bir dilde bildiğiniz sadece üç-beş kelime ise bunu özgeçmişinize hiç yazmamanızı öneririm. Özgeçmişinizde dürüstlük hep ön planda olmalıdır. Maalesef bildiğiniz dilin seviyesini ölçmek için kesin bir kriterler yoktur, bu nedenle bildiğiniz yabancı dili nerede öğrendiğinizi mutlaka belirtin. Eğer bu dille ilgili aldığınız bir sertifa veya sınav varsa bunu da mutlaka özgeçmişinize ekleyin.
Referanslar: Referans bölümünde yapılan en genel hata referans istenildiğinde verilecektir diye yazmaktır. Ya referans bilgilerini belirtin ya da özgeçmişinizde referans diye bir bölüm kullanmayın.
Referans belirtirken öncelik birlikte çalıştığınız kişilerde olmalıdır. Bir akrabanız, arkadaşınız veya tanıdığınızdan ziyade sizinle ilgili referans verecek kişileri birlikte çalıştığınız kişilerden veya eğitim aldığınız kurumlardan belirtmeye çalışınız. Referans belirtirken kişinin çalıştığı kurumu, pozisyonunu ve cep telefonunu yazınız. Üç tane referans yazılması yeterlidir. Eğer eski çalıştığınız firmadan bir iş arkadaşınızı referans olarak verdiyseniz ve iş telefonunu belirttiyseniz,o yerinde yokken telefonu açan yine birlikte çalıştığını,z ama sizi çok da sevmeyen eski iş arkadaşınızdan da referans almak isteyebilirler. Bu yüzden kendinizi garantiye alın ve cep telefonu yazın ve referans olarak yazdığınız kişilere de bunun bilgisini verin.
Diğer Bilgiler: Bu başlıkların dışında özgeçmişinizde yer almasını istediğiniz ve sizi diğer adaylardan ayıracağını düşündüğünüz farklı bilgilerde varsa bunları da özgeçmişinize ekleyebilirsiniz. Ancak özgeçmişinizi çok fazla kişisel ve gereksiz bilgilerle doldurmayın.
En kıdemli adayların bile özgeçmişleri en fazla üç sayfa olmalıdır. Yeni mezun veya iş hayatına yeni başlayan adayların özgeçmişleri ise tercihen bir en çok iki sayfa olmalıdır.
Net bir kariyer hedefiniz varsa bunu da özgeçmişinizde belirtebilirsiniz. Kariyer hedefiniz başvurduğunuz pozisyona ve sahip olduğunuz niteliklere ve deneyimlere uygun olmalıdır.
Unutmayın özgeçmişinizi okuyacak İK yetkilisi diğer başvuruları da inceleyeceği için çok fazla detayda kaybolmak istemeyecektir. Yukarıda da belirttiğim gibi bir çok firma bunun önüne geçmek için klasik özgeçmişiniz yerine kendi sitelerinden başvurmanızı veya anlaşmış olduğu iş arama sitesinden başvurmanızı isteyecektir. Ama ne olursa olsun mutlaka klasik bir özgeçmişiniz olmalı ve hazırladığınız tüm özgeçmişler bu özgeçmişde yeralan bilgilere dayanmalıdır.
Özgeçmişinizi Göndermeden Önce: Özgeçmişİnizi göndermeden önce mutlaka bir kaç defa okuyun. Yazdıklarınızın sizi ve başarılarınızı yansıttığından ve başvurduğunuz pozisyona uygun olduğundan emin olun. Özgeçmişinizde verdiğiniz bilgiler konusunda da mutlaka dürüst olun, yapmadığınız bir işi yaptığınızı söylemeyin veya almadığınız bir eğitimi aldım diye yazmayın. Eğer mezun olmadıysanız bunu dürüst olarak belirtin. Yanlış bilgi vererek görüşmeye çağrılmanızı sağlayabilirsiniz ama unutmayın yalanınız er ya da geç açığa çıkacaktır ve bazen baştan kaybetmek sizin için en iyisidir.
Özgeçmişinizi hangi dilde yazarsanız yazın göndermeden önce mutlaka yazım kontrolü yapın. Yazım hataları veya dilbilgisi yanlışlarıyla dolu bir özgeçmiş sizin özensiz ve dikkatsiz olduğunuzu düşündürebilir, siz siz olun bu riski almayın. Özgeçmişinizi bir de bir arkadaşınıza, ailenizden birine, mümkünse bir iş arkadaşınıza veya insan kaynakları alanında çalışan bir tanıdığınıza da okutun ve onların yazdıklarınızı doğru anladıklarından emin olun. Unutmayın özgeçmişinizi bir kere gönderdikten sonra düzeltmek için ikinci bir şansınız olmayacaktır.
* CV kelimesinin anlamı; Curriculum latince “koşu” vitae ise ”hayat” anlamına gelir, CV hayat koşusu olarak çevrilebilir.
Sorularınız için bana ikyardim@gmail.com adresinden ulaşabilirsiniz.
Kayıtlar
